شیوه های پایان بندی در داستان های مثنوی

Authors

علی محمّدی

آرزو بهاروند

abstract

پایان بندی داستان، یکی از عناصری است که جهت گیری نوینی به نقد ادبی داده است. هنر داستان پردازی مولانا در میان شاعران و نوابغ ایرانی تقریباً بی نظیر است. شگردهای روایی در مثنوی، ساختار و محتوای این اثر سترگ را در هم تنیده است. یکی از شاخصه های زیبایی شناختی که در داستان های مثنوی چشمگیر است، همین شیوة پایان بندی است. در پژوهش حاضر، شیوه های پایان بندی در شش دفتر مثنوی بررسی شده و مواردی که برجستگی بیشتری دارد، مورد درنگ قرار گرفته است. این پایان بندی های منحصربه فرد مولانا را می توان با توجّه به تداعی معانی، طرح، توجّه به مخاطب و گفت وگو ـ که در متون دیگر بی سابقه است ـ و چندآوا بودن روایت، تبیین کرد. پایان هر داستان به گونه ای است که مخاطب را به ادامة داستان بعدی ترغیب می کند و هدف اصلی هر داستان را ـ که ایجاد کنش و انگیزه در خواننده است ـ در مخاطب برمی انگیزد. شیوة پایان بندی های مولانا در داستان های مثنوی، به گونه ای عمیق با نیّت ادبی در متن و محتوای ساختاری آن در پیوند است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روش پایان بندی در داستان های مثنوی

چکیده: روایت شناسی علمی است که به کلیّت و ساختار متن توجه می کند. این مطالعات در بررسی همه جانبه، پژوهش های معنی شناختی را در کنار پژوهش های زیباشناختی در نظر می گیرد. پیوستگی و تناسب اجزای متن در عرصه ی نقد ادبی رونق فراوانی گرفته است. در این میان، پایان بندی روایت یکی از عناصر روایی است که جهت گیری نوینی به نقد ادبی داده است؛ به ویژه هنگامی که این عنصر روایی در تعامل با سایر عناصر همانند شخص...

بررسی تطبیقی شیوه بیان داستان های قرآنی در مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج

«مثنوی معنوی» حاصل تطور و سیر قصه‌ها در طول زمان است. این قصه‌ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان‌پردازی است. «تفسیر کمبریج» نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان‌هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده‌اند. این داستان‌ها در «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» می‌توانند از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرن...

full text

بررسی تطبیقی شیوه بیان داستان های قرآنی در مثنوی معنوی و تفسیر کمبریج

«مثنوی معنوی» حاصل تطور و سیر قصه‌ها در طول زمان است. این قصه‌ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان‌پردازی است. «تفسیر کمبریج» نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان‌هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده‌اند. این داستان‌ها در «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» می‌توانند از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرن...

full text

شکست روایی و شیوه های بازگشت به داستان در مثنوی

روایت های مثنوی دارای شکست های فراوانی است که به دلیل عوامل گوناگون به وجود می آید. با توجّه به این امر، پرسش مهّم این مقاله این است که راوی (مولوی) از چه شیوه هایی برای ارتباط برقرار کردن میان پیرفت ها و رویدادهای داستانیِ پاره پاره و جدا از یکدیگر استفاده می کند؟ به طور کلّی این شیوه ها را می توان به سه دسته تقسیم کرد. استفاده مولوی از این شگردها نشان دهنده اهمیت دادن راوی به نکات ظریف داستان پرد...

full text

شیوه های کاربرد داستان در داستان و ریشه های شرقی آن در ادبیات

با بررسی ادبیات ایرانی و آلمانی دیده می شود که چارچوب داستان در داستان‘که روشی شرقی است و از راه ایران به ادبیات اروپایی راه یافته در ایران و اروپا با هدف های مختلفی به کار برده شده است. در اروپا روش داستان در داستان گونة جدیدی در ادبیات داستانی را پدید آورد که در آغاز به عنوان یکی از ویژگیهای گونة ادبی نوول (داستان کوتاه) شناخته شد. (تئوری) نظریة شهباز(سمبل نقطة عطف یا چرخش داستان) که برای نوو...

full text

نگاهی به شیوه های پایان بندی در شعرِ م. سرشک

نحوۀ پایان بندی در تمام هنرها اهمیت بسیار دارد. شعر نیز از این ویژگی جدا نیست و از موارد مهم در ساختار شعرْ چگونگی پایان بندی آن است که علاوه بر تأثیر موسیقایی، در استحکام و انسجام بخشیدن به ساختار شعر نیز دخیل است. به همین سبب، شاعران در دوره های گوناگون به این بخش از شعر توجه کرده و کوشیده اند با آراستن آن، باعث تأثیر و ماندگاری بیش تر شعر در اندیشۀ خواننده شوند. پایان بندی در شعر کلاسیک به صو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
ادب فارسی

Publisher: دانشگاه تهران

ISSN 9262ـ2251

volume 3

issue 2 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023